GIÁO ÁN NGỮ VĂN LỚP 9: “Chị em Thúy Kiều” Trích “Truyện Kiều”-Nguyễn Du
Nội Dung
Văn bản: “Chị em Thúy Kiều” – Nguyễn Du
Tìm hiểu chung:
- Vị trí đoạn trích:
Nằm ở phần mở đầu của tác phẩm, giới thiệu gia cảnh của Kiều. Khi giới thiệu những người trong gia đình Kiều, tác giả tập trung tả tài sắc Thúy Kiều và Thúy Vân.
- Bố cục: 4 phần
– Bốn câu đầu: giới thiệu khái quát hai chị em Thúy Kiều.
– Bốn câu tiếp: gợi tả vẻ đẹp Thúy Vân
– Mười hai câu tiếp: gợi tả vẻ đẹp Thúy Kiều.
– Bốn câu cuối: nhận xét chung về cuộc sống của hai chị em
Tìm hiểu chi tiết:
- Giới thiệu khái quát hai chị em Thúy Kiều:
– Giới thiệu chung về hai chị em trong gia đình
– Giới thiệu khái quát vẻ đẹp chung và riêng của hai chị em:
+ Chung: về hình dáng ( vóc dáng mảnh mai, tao nhã như mai ); về tâm hồn ( tâm hồn trong trắng như tuyết ). Hai chị em đều duyên dáng, thanh cao, trong trắng. Cả hai đều đẹp “mười phân vẹn mười”.
+ Riêng – “mỗi người một vẻ”.
- Vẻ đẹp của Thúy Vân:
– Nàng có vẻ đẹp cao sang, quý phái.
– Liệt kê => vẻ đẹp của Thúy Vân hiện lên một cách cụ thể, từ khuôn mặt, nét ngài, tiếng cười, giọng nói, mái tóc, làn da.
– Ẩn dụ, so sánh:
+ Khuôn mặt đầy đặn, tươi sáng như trăng đêm rằm.
+ Lông mày sắc nét như mày ngài.
+ Miệng cười tươi thắm như hoa
+ Giọng nói trong trẻo.
+ Mái tóc đen óng nhẹ hơn mây
+ Da trắng mịn màng hơn tuyết.
– Nhân hóa: “thua” , “nhường” => Vân đẹp hơn những gì mỹ lệ của thiên nhiên – một vẻ đẹp tạo sự hòa hợp, êm đềm với xung quanh. Từ thông điệp nghệ thuật này, ắt hẳn Vân sẽ có cuộc đời bình yên, không sóng gió.
=> Thúy Vân rất đẹp,vẻ đẹp phúc hậu, quý phái trang trọng.
- Vẻ đẹp của Thúy Kiều:
– Nếu Thúy Vân có vẻ đẹp hoàn hảo, thì vẻ đẹp của Thúy Kiều còn vượt lên trên cái hoàn hảo ấy. Vẻ đẹp của Thúy Kiều vượt lên trên vẻ đẹp của Thúy Vân về trí tuệ ( sắc sảo ) và tâm hồn ( mặn mà )
* Nhan sắc:
– Ẩn dụ: “Làn thu thủy nét xuân sơn” – gợi đôi mắt trong sáng, long lanh như làn nước mùa thu; hàng lông mày thanh tú như dáng núi mùa xuân.
– Nhân hóa “hoa ghen”, “liễu hờn”– vẻ đẹp của Thúy Kiều làm cho thiên nhiên sinh lòng đố kỵ,ghen ghét. Chân dung của Thúy Kiều cũng là chân dung mang tính cách số phận => số phận nàng sẽ éo le, đau khổ.
* Tài năng:
– Trí tuệ thông minh tuyệt đối
– Kiều là người con gái đa tài mà tài nào cũng đạt đến độ hoàn thiện, xuất chúng: đủ cả cầm, kì, thi, họa.
– Đặc biệt, tài đàn của nàng vượt trội hơn cả. Nàng đã soạn riêng một khúc bạc mênh mà ai nghe cũng não lòng.
* Tính cách: Nàng có trái tim đa sầu, đa cảm.
– Vẻ đẹp của Kiều là sự kết hợp của cả sắc – tài – tình. Tác giả dùng thành ngữ “nghiêng nước, nghiêng thành” để ca ngợi sắc đẹp tuyệt vời của nàng, làm cho bao người say mê. Về sắc thì chỉ có một mình Kiều là nhất, về tài thì may ra có người thứ hai.
[ Như vậy, chỉ bằng mấy câu thơ trong đoạn trích, Nguyễn Du đã không chỉ miêu tả được nhân vật mà còn dự báo được trước số phận của nhân vật; không những truyền cho người đọc tình cảm yêu mến nhân vật mà còn truyền cả nỗi lo âu phấp phỏng về tương lai số phận nhân vật.
- Nhận xét chung về cuộc sống của hai chị em
– Cuộc sống êm ả, chưa có nhiều biến động.
– Hai chị em đã đến tuổi “xuân xanh”, thế nhưng vẫn “trướng rủ màn che”, “Tường đông ong bướm đi về mặc ai”. Họ vẫn là những cô gái đoan trang, trong sáng, có ý thức tránh xa những tình cảm không đứng đắn. Ở họ sáng lên vẻ đẹp nhân cách đàng hoàng, trong sạch.
![THỐNG KÊ TÓM TẮT CÁC TÁC PHẨM VĂN HỌC LỚP 9 [Ôn Thi Lớp 10]](https://tuhoconline.edu.vn/wp-content/uploads/2019/06/THỐNG-KÊ-TÓM-TẮT-CÁC-TÁC-PHẨM-VĂN-HỌC-LỚP-9-Ôn-Thi-Lớp-10-min.jpg)
